فهرست مطالب
مجله مطالعات ادبیات کودک
سال دهم شماره 2 (پیاپی 20، پاییز و زمستان 1398)
- تاریخ انتشار: 1398/12/01
- تعداد عناوین: 9
-
-
صفحات 1-20لالایی ها یکی از شاخه های ادبیات عامه محسوب می گردد که از حیث پرداختن به مسایل کودکانه و مخاطب خردسال، در زیرمجموعه ی ادبیات کودک نیز قرار می گیرد. لالایی ها را می-توان نخستین نغمه های مختص کودکان در نظر گرفت که قدمتی به اندازه پیدایش بشر داشته اند. انعکاس مسایل سیاسی، فرهنگی، مذهبی و اجتماعی در قرون متمادی در لالایی ها مشهود بوده است، تا جایی که همین مطلب را می توان یکی از علل اساسی ماندگاری لالایی ها تلقی نمود. تغییرات محتوایی لالایی-ها متناسب با مسایل هر دوره سبب پیدایش بستری مناسب برای آگاهی از مسایل غالب در زمان سرایش این زیر ژانر گردیده-است که نمود مسایل اجتماعی نیز از این امر مستثنی نیست. تجلی مسایل اجتماعی در لالایی های نوین که شاعران زمام دار سرایش لالایی ها گردیده اند، بیش از لالایی های قدیمی است که مادران سرایش را برعهده داشته اند، همین امر بر ضرورت بررسی بازتاب مسایل اجتماعی در لالایی های نوین می افزاید. پژوهش صورت گرفته نشان می دهد که در لالایی های نوین بنا به تغییرباورها و ساختارهای حاکم بر جامعه، محتوای لالایی ها در همه ی ابعاد به روز شده است. جدا از عوامل بیرونی چون توسعه ی صنعت یا عوامل جمعیتی، ایدیولوژیک، عاملی شتاب دهنده در جهت تغییر اجتماعی در جامعه محسوب می شود که در لالایی های شاعران معاصرنیز نفوذ یافته و سبب تغییر در محتوا و مضمون، موتیف های رایج در لالایی ها و فضای حاکم بر لالایی های معاصرشده است. در این پژوهش در پی آن هستیم که با روش توصیفی تحلیلی لالایی های عصر حاضر را از منظر اجتماعی مورد بررسی قرار داده و به تاثیرات این مسایل بر محتوای لالایی ها بپردازیم.کلیدواژگان: ادبیات کودک، لالایی، محتوا، وضعیت اجتماعی
-
صفحات 21-40چکیده این پژوهش با هدف بررسی نظر و سلیقه نوجوانان نسبت به آثار داستانی، با رویکرد کمی و از طریق پرسش نامه ای محقق ساخته به انجام رسیده است. نمونه آماری شامل 484 نوجوان پایه هفتم و هشتم (243 نوجوان دختر و 241 نوجوان پسر) است که به صورت تصادفی از مدارس 4 ناحیه آموزش و پرورش شیراز انتخاب شده اند. تحلیل یافته ها با استفاده از روش های آمار توصیفی نشان می دهد 6/71% دختران و 2/45% پسران داستان می خوانند. همچنین رمان ها و داستان های بلند، محبوبیت بیشتری نسبت به داستان های کوتاه، داستانک و دیگر گونه ها دارند. مهم ترین منبع تامین کتاب های داستان برای نوجوانان پسر و دختر، خرید کتاب و سپس مطالعه ی اینترنتی است. محبوب ترین نوع داستان در میان همه ی نوجوانان داستان های واقع گرا و پس از آن فانتزی ها هستند. دختران بیشتر طرفدار موضوعات عشقی- عاطفی و پسران بیشتر متمایل به خواندن موضوعات پلیسی- جنایی اند. گرچه در انتخاب لحن و فضای داستان بین دختران و پسران نوجوان اختلافاتی وجود دارد اما در مجموع داستان های ماجراجویانه و ترسناک بیشترین طرفدار را دارند. مقایسه ترجیحات نوجوانان در انتخاب گونه و موضوع داستان و نیز مقایسه جذاب ترین داستان های خوانده شده توسط آنان با کتاب های منتخب شورای کتاب کودک در سال های 88 تا 90 حاکی از فاصله نشر، با سلیقه و انتخاب نوجوانان است. کلید واژگان: ادبیات داستانی، مخاطب محوری، نوجوانکلیدواژگان: نوجوان، ادبیات داستانی، مخاطب محوری
-
صفحات 41-56
در این پژوهش رمان «هستی» نوشته فرهاد حسن زاده بر اساس نظریه شخصیت اریکسون تحلیل شده است. داستان هستی فرایندی منسجم از تجربه های فردی و اجتماعی نوجوانی را بیان می کند که با گسست از دوران کودکی بحران های روحی و تعارضات اجتماعی را در یکی از بحرانی ترین شرایط اجتماعی از سر می گذراند. نویسنده تلاش کرده است با برجسته سازی کنش های فردی و اجتماعی هستی در موقعیت جنگ، شخصیت داستان را در صیرورت رشد اجتماعی به عنوان بخشی از رشد همه جانبه کودکان نشان دهد. بر اساس فرایند رشد شخصیت، زمینه های بی هویتی فردی برای نوجوان داستان به شکلی برجسته نمایش داده می شود، اما او هویت خود را به مدد الگوی مناسب بازمی یابد.شخصیت اصلی داستان «هستی» نوجوانی است که در جست و جوی هویت خود با همسانی درونی، نیروی بنیادین وفاداری را در کاربست نقش ها، عقیده و حتی رفتارهای متفاوت به دست می آورد. هستی در پایان داستان با قرار گرفتن در«نقش اجتماعی کارآمد» و «وحدت هویت در برابر سر درگمی نقش» به مرحله ای تازه از مجموعه مراحل هشت گانه رشد اریکسونی وارد می شود.
کلیدواژگان: اریکسون، روانشناسی اجتماعی، شخصیت، فرهادحسن زاده، نوجوان -
صفحات 57-78
چکیده روان شناسی و کاربرد آن در زندگی امروزه دارای اهمیت بسیاری است. این علم از دیرباز با سایر علوم از جمله ادبیات ارتباط دوسویه ای داشته است. در این گونه از پژوهش های میان رشته ای، آثار نویسندگان از جنبه های مختلف روان شناسی تحلیل و بررسی می شوند. در این جستار با وام گرفتن از نظریه شخصیت آدلر، روان شناس اتریشی، به علل ایجاد احساس حقارت در شخصیت های دو اثر از مهدی رجبی، نویسنده خوش ذوق و خلاق کودک و نوجوان به نام های کنسرو غول و یوناتارای گم شده، پرداخته ایم. محیط (خانه/ مدرسه) علتی اساسی در ایجاد احساس حقارت در کودک و نوجوان شناخته شده است. در این پژوهش تاثیرات محیط خانه در شکل گیری احساس حقارت در فرد مانند افسردگی والد، داغدیدگی، فقر و نداشتن سرپرست مناسب و تاثیرات محیط مدرسه در شکل گیری احساس حقارت در فرد چون آزار و اذیت فیزیکی، نسبت دادن صفات ناپسند توسط دانش آموزان و سرزنش مربیان، در شخصیت های این دو اثر، بررسی شده است. این پژوهش با رویکرد کیفی تحلیل محتوا بررسی شده و جملات و معانی مستتر در آن نیز بر اساس نظریه شخصیت آدلر از نوع تحلیل قیاسی انجام شده اند. نتایج در این پژوهش نشان داد که نقش و تاثیر محیط مدرسه نسبت به تاثیر محیط خانه در به وجود آمدن احساس حقارت در شخصیت های داستانی رجبی، بیشتر است. با توجه به بررسی نمونه های متن در این دو اثر، علل به وجود آمدن احساس حقارت هم در بخش تاثیر محیط خانه و هم در بخش تاثیر محیط مدرسه در رمان نوجوان کنسرو غول بیشتر از کتاب یوناتارای گم شده مشاهده شد. تاثیر محیط خانه و محیط مدرسه در ایجاد احساس حقارت در توکا، شخصیت اصلی کتاب کنسرو غول نیز نمود بیشتری یافته است.
کلیدواژگان: آلفرد آدلر، احساس حقارت، کنسرو غول، مهدی رجبی، یوناتارای گم شده -
صفحات 79-102
تبدیل داستان های خردسالان به نمایشنامه و فیلمنامه در رسانه هایی مانند تلویزیون، رادیو وصحنه تیاتر و... از طریق شناخت و دسته بندی قابلیت های نمایشی آن ها، به ماندگاری این آثار، تاثیرپذیری، آموزش بهتر و نشاط بیشتر خردسالان می انجامد و بهبود کیفیت گونه های نمایشی کودکانه را به دنبال دارد. خوانش یازده داستان از میان داستان های بی شمار گروه سنی الف و ب و استخراج عناصر روایی- نمایشی آن ها نشان می دهد که برخی دارای ظرفیت های گسترده و برخی دارای ظرفیت های محدود (ویژه) نمایشی برای تبدیل به انیمیشن های کوتاه، نمایش های رادیویی و عروسکی یا صحنه هستند و این ظرفیت ها در بافت اولیه داستان ها وجود دارند. در نظر گرفتن میزان کنجکاوی، شکیبایی، علایق و رشد ذهنی کودک از یک سو و ویژگی های انواع طرح های روایی و تطبیق دهی آن ها با ساختارهای گوناگون نمایشی از سوی دیگر در تعیین نمایش های پیشنهادی نقش و اولویت بندی آن ها برای هر داستان نقش به سزایی دارد.
کلیدواژگان: خردسالان، عناصر روایی نمایشی، قابلیت نمایشی، رادیو، تلویزیون -
صفحات 103-128
کلیله ودمنه از متون ارزشمند گذشته است و هر کوششی برای نشان دادن ظرفیت های نهفته در آن می تواند نسل امروز را هرچه بیشتر با ارزش های گوناگون این متن آشنا کند. از امتیازهای ارزنده ی کلیله ودمنه می توان به ظرفیت های روایی و تمرکززدایانه ی این متن برای بازنویسی اشاره کرد. در این مقاله که برآمده از پژوهشی گسترده است، ظرفیت های روایی و تمرکززدایانه ی باب هفتم کلیله ودمنه، بر پایه ی الگوی ماریا نیکولایوا در روایت مندی و شگردهایی که خسرونژاد و مرادپور برای تمرکززدایی یافته اند، بازشناسی و بررسی می شود. یافته های پژوهش نشان می دهد باب هفتم کلیله ودمنه درصورتی که با توجه و تکیه به ظرفیت های روایی و تمرکززدایانه و تقویت آن ها بازنویسی شود، داستانی جذاب و خواندنی برای کودکان خواهد بود، به ویژه اگر با انتخاب زبانی ساده اما پویا و روان بازنویسی گردد که در آن شخصیت ها هر یک با لحنی ویژه و مناسب خود سخن بگویند. از ویژگی های روایی شایسته ی توجه در بازنویسی این متن موارد زیر را می توان برشمرد: پیرنگ ساده، گره افکنی و تعلیق، شخصیت پردازی توجه برانگیز و گفت وگوهایی که ضمن ایجاد تعلیق و کشش، آموزه هایی ارزشمند را غیرمستقیم به کودک انتقال می دهند و... . همچنین وجود نه شگرد تمرکززداینده، شایستگی این داستان را برای بازنویسی بیشتر نمایان می کند: پایان خوش و آگاهی خواننده از آن در آغاز، اغراق در تمرکزگرایی شخصیت ها، مداخله و تغییر چندباره ی راوی، خودنمایی یا خودفاش سازی داستان، سپیدنویسی، غافلگیری مخاطب با چاره اندیشی شخصیت ها، مناظره که هم بازتاب تمرکززدایی شخصیت ها و هم موجب تمرکززدایی خواننده است، ساختار قصه درقصه و جابه جایی قهرمان. واژه های کلیدی: بازنویسی برای کودکان، تمرکززدایی، روایت، کلیله ودمنه، نیکولایوا
کلیدواژگان: بازنویسی برای کودکان، تمرکززدایی، روایت، کلیله ودمنه، نیکولایوا -
صفحات 129-150
ترجمه ادبیات کودکان و نوجوانان، حوزه ای از ترجمه است که ویژگی ها و دشواری های خاص خود را دارد؛ بررسی ها نشان داده است که علیرغم تصور غالب افراد، برگردان آثار حوزه ادبیات کودک و نوجوان، به مترجمی زبده و آگاه نیاز دارد؛ مترجمی که به روانشناسی کودک، مراحل رشد زبانی این گروه سنی و تفاوت های فرهنگی زبان های مورد مطالعه خود، آگاهی و شناخت کافی داشته باشد. نگارندگان در این نوشتار سعی کرده اند با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و تطبیق مجموعه داستانی «حکایات النخله الخضراء» با ترجمه فارسی آن، به دشواری های ترجمه ادبیات کودکان و نوجوانان، از عربی به فارسی پرداخته و با ذکر شواهدی از این مجموعه، بایسته های ترجمه داستان های کودکانه را، با تکیه بر دیدگاه های نظریه پردازانی همچون اوتینن، کلینبرگ و دال، تحلیل و بررسی کنند؛ نتایج این جستار نشان می دهد که مترجم در این مجموعه با چالش هایی از قبیل: تفاوت های فرهنگی و زبانی عربی- فارسی، عدم ارتباط متن و تصویر و غفلت از اهداف آموزشی و تربیتی نهفته در اصل داستان ها روبرو بوده است.
کلیدواژگان: ترجمه ادبیات کودک، چالش ها، نجران مرهون، حکایات النخله الخضراء -
صفحات 151-168ماهی سیاه کوچولو، از کتاب هایی است که در تاریخ ادبیات کودک و نوجوان جایگاه ویژه ای دارد، معنای استعاری و انقلابی این کتاب از همان ابتدا مورد توجه ناقدان بوده است. اما رضا رهگذر این کتاب را فاقد معنای استعاری می داند؛ او با توجه به سیاه بودن ماهی این رنگ را فاقد معنای انقلابی می داند. در این مقاله با استفاده از برخی رهیافت های هرمنوتیک، معنای رنگ سیاه را دنبال نموده ایم. بدین منظور، معنای رنگ سیاه را در تصویری از یک منظومه داستانی و سه مقاله دیگر کاوش نموده ایم. به علاوه نشان داده ایم که انقلابات آزادی بخش ضد استعماری مخصوصا در آفریقا که همان زمان در حال رخ دادن بود مورد توجه آزادیخواهان کشور ما بوده است. با استفاده از این موارد توانسته ایم نشان دهیم، پیش از انقلاب اسلامی سال پنجاه و هفت رنگ سیاه، معنای انقلاب و ایستادگی در برابر استعمار و استبداد را برای عده ای تداعی می کرده است. پس کاربرد رنگ سیاه در این داستان معنای استعاری خود را دارد.کلیدواژگان: داستان استعاری، ماهی سیاه کوچولو، معنای متن، تاویل
-
صفحات 169-200
در شماره ی بهار و تابستان 1397 مجله ی علمی پژوهشی تفکر و کودک مقاله ای چاپ شده است با عنوان «نگاهی دوباره به ویژگی فلسفی و ادبی داستان ها در برنامه ی فبک». نویسندگان این مقاله، آن گونه که در چکیده ی آن آمده، کوشیده اند بر مبنای «برداشتی از فلسفه و ادبیات که در فبک وجود دارد» مولفه های مهم داستان هایی را که در این برنامه استفاده می شود بررسی کنند و سپس «برای روشن تر شدن بحث و عینیت بخشیدن به آن» دو داستان از مجموعه ی داستان های فکری خسرونژاد (1389) را بررسی کنند.
کلیدواژگان: طرف سوم، تنگناهای ادبی و فلسفی، فبک در ایران
-
Pages 1-20Lullabies are considered as a branch of popular literature and are also a subcategory of children literature due to paying attention to children and their issues. Furthermore, lullabies can be considered as the first child tune that has a long history since the genesis of humanity. The reflection of the political, cultural, religious, and social issues on lullabies in protracted centuries has been clear; this can be the main factor for the maintenance of the lullabies. The lullabies content changes based on the issues of each age has caused the foundation of a suitable base for being aware of the dominated issues in the time of this sub-genre for that the social issues are not exceptional. The appearance of social issues in new lullabies, of which the poets take the control, is more than the old lullabies that the mothers had to sing. This has intensified the necessity to analyze the reflection of social issues on new lullabies. This study aims to socially investigate the lullabies of current age through a descriptive-analytic approach and to analyze the resulting effects on the lullabies contentKeywords: children literature, Lullabies, content, social status
-
Pages 41-56
The characters transformation process in the story of “Hasti” Abstract In this study, analyzed the long story of'hasti'. his story and its author Farhad Hassanzadeh is written for teens. in this study we has been used Erik Erikson's theory of personality. The aim of this study is to demonstrate the transformation of character.The way we work analysis.In this story of personal and social experiences of adolescents shown. hasti at the end of the story, being "efficient social role" and "unity of identity confusion over the role of" a new stage of growth of imports of the eight stages goes to a new stay of growth Even where juvenile diversion signs to be seen. hasti at the end of the story, being "efficient social role" and "unity of identity confusion over the role of" a new stage of growth of imports of the eight stages goes to a new stay of growth theory of Ericsson is a eight-stage. The stages from childhood to adulthood. The story of Hasti is about experience. Keywords: Ericsson, character, teenager, Farhad Hassanzadeh, social psychology
Keywords: Erikson, character, teenager, Farhad Hassanzadeh, social psychology -
Pages 57-78
Psychology and its application in life today are of great importance. This science has long been interconnected with other sciences, including literature. In this kind of interdisciplinary research, writers' works are analyzed from different aspects of psychology. In this essay, borrowing from the Austrian psychologist Adler's personality theory, we have been focusing on humiliating humor in the characters of the two works of Mahdi Rajabi, a well-known and creative author of the child and teenagers, the THE GIANT FROM THE TIN CAN and the THE MISING UNATARA. The environment (home / school) is known to be a major cause of feelings of humiliation in children and adolescents. In this research, the effects of the home environment on the formation of a sense of humiliation in a person such as parent depression, loss of life, poor and inadequate supervisor, and the effects of the school environment on the formation of a sense of humiliation in a person such as physical harassment, attribution of bad attributes by students and blame for coaches, The characters have been reviewed. This research has been investigated with a qualitative content analysis approach and the related sentences and meanings have been conducted in accordance with the Adler theory of deductive analysis. The results showed that the role and influence of the school environment on the impact of the home environment on the sense of humility in the narratives of Rajabi is greater. in these two works, the causes of a sense of humility both in the impact of the home environment and on the impact of the school environment were observed in the THE GIANT, more than the lost Unauthorized book. The influence of the home environment and school environment on creating a sense of humility in Tuka, the main character
Keywords: Alfred Adler, Inferiority Feeling, THE GIANT FROM THE TIN CAN, Mahdi Rajabi, THE MISING UNATARA -
Pages 79-102
In this study, the competencies of children's section in changing to dramatic forms have been investigated in the field of visual and audible media children spend their time at home, in preschools and then in schools; they experience the highest learning and impressibility in these ages. storytelling and changing it to the drama is one of the enjoyable entertainments for them which accelerates the learning of life's teachings and increases mental growth; consequently, the improvement of structures quality and childish play content and media productivity via suitable selection of the validity works of children are considered so important. Categorizing dramatic capabilities of children's stories, via structural categorizing of their validity designs, causes the durability of children's literal works, better impressibility and education and also better vitality to be reached; moreover, it follows the improvement of childish dramatic forms quality. Reading eleven stories among uncountable stories of age groups A and B and extracting their validity elements show that they have limited and extensive dramatic capacities for changing to short animations and radio and sometimes puppet shows or scene; these capacities are existed in the primary texture of the stories. considering the rate of curiosity, patience, mental growth of the infant from one hand and also the features of all kinds of validity designs and adapting them with different dramatic structures on the other hand play on important role for each story in determining suggestive displays and prioritizing them.
Keywords: Children, Validity elements, Dramatic elements, Dramatic capability -
Pages 129-150
Translation of children and adolescents’ literary text is a form of translation with its special features and difficulties. Studies have shown that despite the general concept, translating children and adolescents books require a professional translator. A kind of translator who knows about child psychology, understand the language development stages of these age ranges, as well as having an awareness of culture differences of target languages. Authors of this study tried to compare the “Al-Hekayat al-Nakhlah al-Khazra”, a collection of stories, with its Farsi translation by descriptive analytical method to elaborate the difficulties of children books’ translation from Arabic to Farsi. Bringing some examples of this collection, this research studies and analyzes the necessities of children stories’ translation based on viewpoints of theoreticians including Otnin, Kelinberg and Dahl. The results of this study show that translator of this story collection faces some challenges such as Arabic-Farsi culture and language differences, lack of connection between text and picture, and negligence in transferring of educational goals from target stories.
Keywords: kids, teenagers’ literature, translation difficulties, Najran Marhoun, The Legends of Al-Nahlat al-Khudra -
Pages 151-168
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.